Jak wprowadzać nowe produkty do diety niemowlaka?

Z tego wpisu dowiesz się:

1. Dlaczego rozszerzamy dietę niemowlętom?
2. Jakie zapotrzebowanie na kalorie i związki odżywcze pokrywa mleko w trakcie rozwoju dziecka?
3. Jak wprowadzać nowe produkty do diety niemowlaka podczas rozszerzania diety?
4. Co mówią aktualne zalecenia o wprowadzaniu nowych produktów do diety dzieci?

Dlaczego rozszerzamy dietę niemowlęciu?

W wielu miejscach natknąć można się na schemat rozszerzania diety, w którym zaleca się podawanie pojedynczych produktów przez kilka dni z rzędu. Taki schemat zazwyczaj wygląda tak: podajemy dziecku przez 3 dni marchewkę, następnie przez kolejne 3 dni ziemniaka i tak dalej. 

Aby zrozumieć, dlaczego to nie jest właściwy start rozszerzania diety, odpowiedzmy na pytanie, dlaczego dietę rozszerzamy?

Przede wszystkim dlatego, że dziecku mleko przestaje wystarczać jako jedyny pokarm. 

Zapotrzebowanie kaloryczne pokrywane przez mleko w trakcie rozwoju dziecka.

Skoro mleko to kombo pełne wartości, to co takiego powinny mieć dania na start rozszerzania diety, by to kombo uzupełnić? Kalorie, żelazo i inne wartości zawarte w pokarmach stałych.

W jakim zakresie mleko pokrywa zapotrzebowanie kaloryczne niemowlaka?

• Do 6 m.ż. mleko zapewnia 100% kalorii,
• od 7 – 11 m.ż. od 70% – 55%,
• między 12 a 24 m.ż. około 40%.  

Na starcie rozszerzania diety mleko zapewnia całkiem sporo kalorii, ale przed dzieckiem kawał pracy, by nauczyć się jeść coś innego niż mleko. Potrzebuje na to czasu, by około 12mż., pokarmy uzupełniające mogły zastąpić mleko. Zatem musi poznać jak najwięcej smaków, konsystencji, rodzajów pokarmów. Nauczyć się je spożywać, lubić, akceptować, poznać całą technikę jedzenia. 

Ile produktów pozna dziecko do końca 12 m.ż., jeśli każdy produkt będzie testowało kilka dni? Ponadto – jaki jest cel takiego sposobu rozszerzania diety? Kontrolowanie potencjalnych alergenów? 3 dni podawania tego samego produktu nie wpłynie na pojawienie się alergii. Bywa, że dziecko nie jest uczulone na dany produkt i nagle alergia się pojawia. Istotne jest jedynie, by nie wprowadzać kilku nowości jednocześnie.  Spójrzmy jednak, co na ten temat mówią zalecenia.

“Nowe produkty należy wprowadzać́ stopniowo, zaczynając od małych ilości(…). Wprawdzie lepszy efekt rozszerzania diety uzyskiwano, podając co najmniej 3 różne nowe warzywa w ciągu dnia, ale z uwagi na ryzyko ewentualnych reakcji nietolerancji rozsądniej jest unikać́ wprowadzania kilku nowych produktów równocześnie”

Żadne zalecenia nie mówią o tym, by podawać kilka dni jeden produkt, w celu przyzwyczajania organizmu dziecka, czy obserwowania potencjalnej alergii.

Przeliczmy to.

Jeśli zrobimy tak przez miesiąc, dziecko pozna 10 produktów. Czyli do roku pozna ich około 60. To niezwykle mało, przy założeniu, że dieta niemowlęcia powinna być różnorodna, wysokoodżywcza, kaloryczna i bogata w żelazo.

Czy jest taka potrzeba, by układ pokarmowy dziecka uczył się trawienia poszczególnych produktów, testując je najpierw przez trzy dni? W jaki sposób miałoby to pomóc?

Co mówią zalecenia o wprowadzaniu pokarmów uzupełniających?

Zalecenia podkreślają, że nie ma znaczenia od czego zaczniesz rozszerzanie diety. Mogą to być warzywa (są badania, które mówią, że smak zielonych jest trudniejszy do akceptacji, więc warto zrobić to szybciej), owoce, zboża, mięso, ryby. Ważne jest, by dania były bogate w żelazo, kaloryczne i odżywcze.

“Począwszy od 6. m.ż. wszystkie niemowlęta powinny otrzymywać́ pokarmy uzupełniające zawierające żelazo, w tym mięso, ryby i/lub produkty wzbogacane w żelazo”

Jak wprowadzać posiłki uzupełniające do diety dziecka podczas rozszerzania diety? Odpowiedź znajdziesz w TYM wpisie.

Jakie produkty można wprowadzić podczas rozszerzania diety? Dowiesz się z TEGO wpisu.

Źródła:

• Szajewska H., Socha P., Horvath A. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stano- wisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. „Standardy Medyczne/Pediatria” 2021, t. 18, s. 806-820
• Complementary feeding, WHO, 2021; https://www.who.int/health-topics/complementary-feeding#tab=tab_1, 28.09.2022.