Pasożyty u dzieci

Z tego wpisu dowiesz się:

1. Jak częste są zakażenia pasożytami w Polsce?

2. Jakie są objawy zakażenia pasożytami?

3.  W jaki sposób można zakazić się pasożytami (owsiki, glista ludzka)?

4. Jak wygląda diagnostyka przy podejrzeniu zakażenia pasożytami?

5. W jaki sposób przebiega leczenie zakażenia pasożytami?

6. Czy należy się profilaktycznie odrobaczać?

7. Jak uchronić się przed zakażeniem pasożytami?

Wg danych WHO Polska jest krajem o rzadkim występowaniu chorób przewodu pokarmowego wywołanych przez pasożyty. Najczęstszymi pasożytami ludzi są: owsiki (ok. 10% dzieci), lamblie (1-10%), glista ludzka oraz tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony (mniej niż 1% populacji dzieci).

Jakie objawy daje zakażenie pasożytnicze?

Bardzo niespecyficzne. U dzieci może to być: zgrzytanie zębami, podkrążone oczy, utrata apetytu i masy ciała, bóle brzucha, wymioty, zaparcia, biegunki. Na zakażenie może wskazywać także: niskie stężenie żelaza, ferrytyny, anemia. To objawy, które występują przy wielu chorobach wieku dziecięcego.

Jak można „złapać” pasożyta?

To zależy. Ale podstawą jest brak lub nieprawidłowa higiena.

Najłatwiej „złapać” owsiki. Ich jaja są bardzo inwazyjne, znajdują się na bieliźnie zarażonego, jego pościeli. Dziecko się drapie i przenosi jaja na dotykane przedmioty. W ten sposób bardzo szybko zakażeniu ulega cała rodzina.

Glistą ludzką zarazić się można jedząc nieumyte warzywa i owoce, na których znajdują się jaja, czy pijąc zakażoną wodę. Podobnie do zakażenia dochodzi w przypadku lamblii. Dzieci łatwo zarażają się przenosząc jaja na rękach po zabawie na dworze, ponieważ największym rezerwuarem jaj glisty jest ziemia. Glistą ludzką nie można zarazić się od drugiego człowieka, ponieważ potrzeba do tego inwazyjnej formy jaj. Jaja glisty, by móc przekształcić się w larwy i postać dorosłą wymagają najpierw inkubacji w ciepłej i wilgotnej ziemi przez 2-4 tygodni.

Jak wyglądają badania przy podejrzeniu zakażenia pasożytniczego?

Jeżeli niepokoją Cię objawy Twojego dziecka, udaj się do lekarza, który przeprowadzi diagnostykę różnicową, podejmie decyzje diagnostyczne oraz terapeutyczne.

Przy podejrzeniu zakażenia pasożytami, takimi jak tasiemiec czy glista, należy wykonać badanie kału. Kał pobieramy z 3-5 miejsc stolca. Czasem zaleca się pobranie i zbadanie próbek kału z trzech dni. Ważny jest wybór odpowiedniego laboratorium, by wynik był wiarygodny. Są laboratoria, które specjalizują się w diagnostyce pasożytów, dobrym wyborem jest też oddanie próbki do Sanepidu. Można także wykonać badania z krwi.

Najłatwiej wykryć jest owsiki, które dają charakterystyczne objawy w postaci świądu okolicy odbytu i są widoczne gołym okiem w fałdach odbytu, w kale, na bieliźnie czy w pieluszce. Jeżeli nie widzisz owsików, a nadal podejrzewasz ich obecność, lekarz może zlecić badanie wymazu okolic okołoodbytniczych. Materiał pobiera się za pomocą specjalnego przylepca celofanowego – taśmę klejącą przykleja się do skóry, a następnie przenosi na szkiełko.

Jak leczyć się z robaków?

Jeżeli wynik badań w kierunku pasożytów jest dodatni, udaj się do lekarza rodzinnego lub pediatry, który dobierze odpowiedni lek. Zwykle wystarcza jedna dawka leku, czasem kurację należy powtórzyć po 2-3 tygodniach. Nie każdy lek działa na wszystkie rodzaje pasożytów. Pamiętaj także, że nie każde zakażenie pasożytem wymaga od razu przeleczenia całej rodziny. Podstawą jest dodatni wynik badań.

Czy należy się profilaktycznie odrobaczać 1-2 razy do roku?

Stanowisko medycyny jest jasne: nie odrobaczamy profilaktycznie. Dlaczego? Leki przeciwpasożytnicze mają swoje skutki uboczne. Niektóre z nich powodować mogą m.in. bóle brzucha i głowy, biegunki, wymioty, wysypkę, zaburzenia wątrobowe i krwiotworzenia, wysypkę, zapalenie nerek. Po drugie z lekami na pasożyty jest jak z antybiotykami- stosowane za często i bez potrzeby, przestają być skuteczne. W przypadku owsików należy także porządnie, w wysokiej temperaturze uprać bieliznę, pościel, zabawki i dobrze posprzątać dom.

Jak zminimalizować ryzyko zakażenia pasożytami?

Higiena, higiena i jeszcze raz higiena. Uczmy dzieci porządnego mycia rąk po przyjściu do domu, po zabawie na dworze, po zabawie ze zwierzakami. Obowiązkowo przed posiłkiem i po skorzystaniu z toalety. Pamiętajmy, by dokładnie myć przed spożyciem wszystkie warzywa i owoce. Jeśli masz zwierzę w domu (psa, kota), odrobaczaj je systematycznie. Zwracaj uwagę na to, w jakiej piaskownicy bawi się Twoje dziecko. Piasek publicznych piaskownic to idealne środowisko dla pasożytów odzwierzęcych.

Konsultacja merytoryczna: lek. pediatra Michał Błoch

Niniejszy post pełni rolę in­for­ma­cyj­ną i nie sta­no­wi po­ra­dy me­dycz­nej ani za­le­ce­nia, słu­ży wy­łącz­nie ce­lom edu­ka­cyj­nym. Jeśli niepokoi Cię cokolwiek w zdrowiu Twojego dziecka udaj się do lekarza POZ lub parazytologa.